|
|
Dark room
การอัดขยายภาพขาว-ดำ
การล้างและอัดขยายภาพขาวดำเป็นขั้นตอนที่มีความสำคัญไม่น้อยไปกว่าขั้นตอนอื่นในขบวนการทำภาพขาวดำ เพราะเป็นขั้นตอนที่ทำให้เกิดภาพและเป็นขั้นตอนต่อเนื่องจากขบวนการล้างฟิล์ม ผู้ศึกษาจึงจำเป็นจะต้องทราบขั้นตอนการปฏิบัติและการแก้ไขข้อบกพร่องในการปฏิบัติงานได้อย่างถูกต้อง
หลังจากที่เราได้ฟิล์มเนกาทิฟที่ผ่านขบวนการล้างมาอย่างถูกต้องแล้ว ขั้นตอนต่อไปคือการนำเอาฟิล์มนั้นมาอัดขยายภาพลงบนกระดาษอัดขยายภาพที่เคลือบไว้ด้วยสารไวแสงแล้วนำมาผ่านขบวนการล้างภาพโดยใช้น้ำยาเป็นตัวทำให้เกิดปฎิกิริยาสร้างภาพ เพื่อให้ง่ายต่อความเข้าใจผู้ศึกษาโปรดดูภาพประกอบที่แสดงไว้
ขั้นตอนของขบวนการอัดขยายภาพจะต้องใช้น้ำยาที่ใช้สำหรับการล้างกระดาษอัดขยายภาพขาวดำนั้นมีขั้นตอนเหมือนกันกับการล้างฟิล์มขาวดำ จะแตกต่างกันที่สูตรของน้ำยาที่นำมาใช้เท่านั้น ซึ่งมีขั้นตอนสำคัญอยู่ 3 ขั้นตอนคือ การสร้างภาพ การหยุดภาพและการคงสภาพ
1. น้ำยาสร้างภาพ (Developer) น้ำยาสร้างภาพขาวดำนั้นมีทั้งน้ำยาสำเร็จรูปที่บริษัทผลิตขึ้นมาเช่น Dektol, Versatol, Selectal หรืออาจจะใช้สูตรน้ำยาที่ผสมใช้เองเช่น สูตร D-72, D-163 เป็นต้น
สูตรของน้ำยาที่ใช้ในการสร้างภาพขาวดำนั้นมีการกำหนดอัตราส่วนผสมและเวลาในการสร้างภาพแตกต่างกัน เช่น สูตร D-72 ใช้อัตราส่วนผสม 1:2 เวลาในการสร้างภาพ 1 นาทีถึง 1นาทีครึ่งที่อุณหภูมิ 20 C หรือสูตร D-163 ใช้อัตราส่วนผสม 1:3 เวลาในการสร้างภาพ 1 นาทีครึ่งถึง 2 นาทีที่อุณหภูมิ 20 C เป็นต้น
2. น้ำยาหยุดภาพ (Stop bath) น้ำยาหยุดภาพที่ใช้ในการล้างภาพขาวดำนั้นเราใช้กรดอะซิติคหรือกรดน้ำส้มนั่นเอง โดยนำกรดน้ำส้ม 28 % มาเจือจางน้ำ 1: 30 ส่วน หรืออาจใช้น้ำธรรมดาแทนได้ โดยขั้นตอนนี้ใช้เวลาหยุดภาพ 15-30 วินาทีเท่านั้น ในขั้นตอนนี้จะทำหน้าที่หยุดปฏิกิริยาการสร้างภาพ
3. น้ำยาคงสภาพ (Fixer) น้ำยาคงสภาพในการล้างอัดขยายภาพขาวดำนั้น ใช้ชนิดเดียวกับน้ำยาคงสภาพที่ใช้ในการล้างฟิล์มขาวดำ ขั้นตอนนี้จะทำหน้าที่หยุดปฏิกิริยาการสร้างภาพอย่างถาวร โดยใช้เวลาในการคงสภาพ 10-15 นาที ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับน้ำยาแต่ละสูตร
